Chọn cây cho phù hợp với hướng nhà là yếu tố quan trọng nhất khi trồng cây ban công. Những ban công theo hướng khác nhau sẽ tạo ra các hình thái môi trường khác nhau. Điều này chủ yếu là do lượng nắng nhận được không giống nhau.
Việc chọn cây cho phù hợp với hướng ban công mục đích để cho cây phát triển tốt, tạo ra môi trường mát mẻ & trong lành cho ngôi nhà. Ở bài viết này mình chỉ viết về chọn cây cho phù hợp với đặc thù ban công hướng Đông & Tây thôi.
Các vấn đề chi tiết như giá thể, cách chăm sóc cây theo từng hướng các bạn có thể tìm đọc ở bài viết tổng hợp về cây ban công – những lưu ý quan trọng nhất mình đã viết trước đó.
Đặc điểm của ban công hướng Đông & Tây
Đặc điểm chung của hai hướng ban công này là có nhiều nắng nên khá nóng bức khó chịu nếu không trồng cây che chắn. Điểm bất lợi là thế nhưng bù lại, chỉ hai hướng ban công này là trồng được các loại cây có hoa, vì đa số cây cần nắng mới nở hoa được.
So với ban công hướng Tây, ban công hướng Đông thì có vẻ dễ chịu hơn vì lượng nắng tăng dần từ bình minh tới giữa trưa, cây có thời gian để làm quen. Còn ban công hướng Tây thì ngược lại, bắt đầu có nắng chiếu vô là lúc nắng gắt và giảm dần cho tới hoàng hôn.
Chính vì lượng nắng rất nhiều, nên trồng cây ở ban công hai hướng này cần lưu ý: Chọn cây chịu nắng được, tưới nước thường xuyên (lười tưới là cây sẽ cháy lá chết đấy ạ) và giá thể cần có lớp phủ để hạn chế nước bay hơi. Đặc biệt, nhớ thường xuyên xoay chậu để cây phát triển đều.
Chọn cây ban công hướng Đông
Ban công hướng Đông dù nắng nhưng về cơ bản là dễ chịu, chính vì thế nhà có ban công hướng Đông bao giờ cũng có giá hơn so với các hướng khác. Các loại cây có thể trồng được ở hướng này rất đa dạng, mình xin liệt kê theo từng nhóm nhé.
1, Nhóm cây leo:
Nhiều gia đình sử dụng những loại cây leo có tán dày để làm mát cho ban công. Ngoài ra nhựng dạng cây leo gặp nắng hướng Đông sẽ thường xuyên ra hoa nếu chăm sóc đúng cách, rất đẹp.
- Cây Trang Leo (Hoa Giun): Cây này cực khỏe, chịu nắng tốt (kể cả hướng Đông và Tây đều được), hoa rất thơm và ra thường xuyên. Nhưng cây có tốc độ phát triển rất mạnh nên nếu ban công nhỏ quá thì hãy cân nhắc kĩ
- Cây Hoa Giấy: Tương tự Trang leo, hoa Giấy cũng phát triển rất tốt ở môi trường có nắng, ra hoa thường xuyên, hoa rất dày và đẹp. Mẹo nhỏ khi trồng Trang leo là hãy tưới nước vừa đủ thôi, đất khô thì hoa mới ra nhiều, đất quá ẩm thì cây chỉ phát ngọn là chính
- Hồng Leo: Hồng Leo thì khỏi bàn về vẻ đẹp rồi, chỉ khó chăm thôi. Kinh nghiệm trồng Hồng ở Sài Gòn của mình là nên chọn những giống khỏe (leo Hải Phòng, Ruby) bạn sẽ dễ chăm hơn và được ngắm hoa thường xuyên
2, Nhóm Cây thân gỗ
Loại này thì quá nhiều lựa chọn, tùy vào diện tích ban công và khẩu vị của mỗi người mà chọn cây thôi ạ. Ban công rộng và cao bạn có thể cân nhắc tới các loại cây lớn như:Bàng Đài Loan, Lộc vừng… Nhưng tỉ lệ có ban công lớn ít lắm nên mình sẽ liệt kê các cây cho ban công nhỏ thôi:
- Bàng Singapore: Là một trong những thân gỗ nổi tiếng nhất trong thiết kế nhà cửa. Bàng Sing sống tốt ở môi trường nhiều nắng. Cây có tán lá đẹp, lá to bản sẽ làm cho căn phòng bên trong mát mẻ hơn và che chắn cho các cây tầng thấp
- Hoa Hồng: Hồng bụi hay Hồng Tree đều được, chơi hoa Hồng thì sẽ cầu kì hơn rất nhiều vì hay gặp các bệnh như Trĩ, nấm.. việc này mình sẽ có bài viết chuyên sâu sau. Trồng Hồng ban công lưu ý quan trọng nhất là bạn phải xoay chậu thường xuyên để cây và hoa cân đối
- Hồng Phụng: Một loại cây có lá và hoa rất đẹp nữa có thể trồng được ở hướng Đông. Cây có lá màu tím, hoa đỏ li ti dày khắp tán lá rất đẹp. Cây không quá cao, cao nhất cũng chỉ 1.2 đến 1.5m mà thôi, thường là bụi 60-80cm, rất phù hợp với ban công.
- Bàng Đài Loan cẩm thạch: Nó cũng là bàng Đài Loan nhưng vì lá cẩm thạch nên ít diệp lục vì thế cây phát triển rất chậm. Cây càng ở ngoài nắng thì lá càng lên màu đẹp. Cây này chỉ có vấn đề là tới mùa thì quét lá hơi cực thôi vì lá nhỏ, dày , rụng nhiều
- Các loại cây khác như: Hạnh Phúc, Ngũ Gia Bì, Trúc Bách Hợp… gần như tất cả các cây thân gỗ với kích thước vừa với ban công đều có thể trồng được ở hướng Đông, bạn ra tiệm cây thấy ưng cây nào thì mang cây đó về nhé
3, Nhóm cây nhỏ
Cây nhỏ có thể bao gồm cả xương rồng – sen đá, có rất nhiều bạn chỉ thích trồng hai loại này thôi. Ngoài ra cũng phải kể đến các loại hoa ngắn ngày treo trên thành lan can. Đồng thời cũng không thể bỏ qua các loại cây bóng râm trồng bên dưới những tán cây lớn.
- Xương rồng – sen đá: môi trường đầy nắng là quá tuyệt vời với chúng. Chơi dòng này bạn cần đặc biệt chú ý tới giá thể. Với xương rồng – sen đá, để phát triển tốt nắng quyết định 50%, giá thể quyết định 50% còn lại. Đất trồng sen đá xương rồng cần thoáng và thoát nước cực tốt.
- Cây treo trên thành lan can: Nhiều người sử dụng các loại hoa ngắn ngày như Dừa cạn, Dạ Yến Thảo…vv. Nhưng ngoài ra bạn có thể cân nhắc các loại khác cũng rất đẹp như: Lan Hạt Dưa, Trúc Thiên môn, Cây Lan Chi…
- Cây bóng râm, dưới những tán cây lớn, để tăng thêm phần sinh động bạn có thể lựa chọn các loại cây kiểng lá nhiều màu sắc như: Vạn phát, đuôi công, vạn lộc, trầu bà… Những loại cây này mới trồng có thể sẽ cháy một vài lá nhưng dần dà cây quen nắng sẽ phát triển tốt.
Ban công hướng Tây
Hướng Tây nắng nóng vô cùng, đặc thù của hướng Tây là qua giữa trưa bắt đầu nắng chiếu vô và nắng buổi trưa thì bạn biết rồi đấy, rất gắt. Cây sống được ở hướng Tây phải là cây chịu nắng cực tốt nếu không sẽ bị cháy lá hết.
1, Nhóm thân leo bạn có thể dùng 2 loại: Trang Leo và Hoa Giấy như hướng Đông, nhưng hãy lưu ý nắng hướng Tây bạn phải tưới nước mỗi ngày (hoặc ít nhất 2 ngày/ lần thật đậm) nếu không cây sẽ khó sống được lắm.
2, Nhóm cây lớn:
Những cây chịu được nắng hướng Tây tốt thường là những cây lá nhỏ, nhọn và tấm lá dày. Ban công hướng Tây rất cần những cây cao để che bớt nắng. Mình đã từng căn hộ ban công hướng Tây, nếu không có cây thì rèm thôi là chưa đủ. 6-7h tối đi làm về mà nhà như cái lò.
- Các loại Trúc: Trúc cần câu, Trúc quân tử… đều có thể trồng được hướng Tây. Cây chịu nắng tốt và nếu trồng được một hàng 5-6 bụi để che bớt nắng cũng sẽ làm căn phòng bên trong mát đi rất nhiều.
- Phát tài núi: Cây sống quen với khô cằn và nắng nóng nên với ban công hướng Tây cây này có thể phát triển tốt. Đặc điểm của dòng này là có thân và tán lá rất nghệ thuật. Rất phù hợp với những bạn ngoài nhu cầu che nắng còn có nhu cầu ra ban công chill: uống bia, nhâm nhi ly trà.
- Lưỡi hổ: Cây này là thuộc thực vật họ CAM, ở đâu cũng sống được hết. Nắng nóng hay bóng râm đều không là vấn đề với Lưỡi hổ. Có một đặc điểm rất hay của Lưỡi hổ là cây ngậm CO2 vào ban đêm làm không khí trong lành hơn. Rất phù hợp cho những buổi tối thư giãn ngoài ban công.
- Đa Tam Phúc, Bàng Đài Loan, Bàng Singapore, Hồng Phụng, Tuyết Sơn… đều có thể trồng được ở hướng Tây nếu bạn chăm chỉ tưới nước. Ví dụ như cây Bàng Singapore hướng Tây, 2 ngày mình phải tưới 1 lần thật đậm. Bữa nào quên 3-4 ngày là sẽ bị cháy lá.
3, Nhóm cây nhỏ
Đối với cây nhỏ, hướng Tây cũng gần như hướng Đông. Bạn có thể trồng sen đá- xương rồng, các loại cây treo thành lan can và đặc biệt các loại kiểng lá ưa bóng mát cũng có thể trồng được. Bạn chỉ cần cho chúng vào sâu trong ban công nhất để chỉ gặp nắng lúc 4-5h chiều là được.
Đối với những ban công có hướng chếch Đông hoặc Tây, bạn có thể căn những góc có nắng để đặt những loại cây như mình liệt kê ở trên. Những góc không có nắng bạn có thể thoải mái chơi các loại kiểng lá theo đặc thù của 2 hướng Nam và Bắc.
